Datagedreven inzichten in beleid en uitgaven door Nederland op gebied van mondiale gezondheidszorg
Welkom op de interactieve tool van Cordaid die Nederlands beleid en uitgaven aan mondiale gezondheidszorg in kaart brengt. We hebben IATI-datatooltip::Het International Aid Transparency Initiative (IATI) is een wereldwijd initiatief gericht op het verbeteren van transparantie en rapportagestandaarden over ontwikkelingssamenwerkingsactiviteiten. Het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken gebruikt de IATI-standaard sinds 2016 in haar rapportages. tussen 2018 en 2023 getransformeerd naar interactieve visuals om datagedreven inzichten te geven in gezondheidszorg-uitgaven van Nederland in lage- en middeninkomenslanden. Ons doel is om duidelijker te maken hoe geld stroomt van de Nederlandse buitelanduitgaven naar lage- en middeninkomenslanden.
Deze tool is verdeeld in drie onderdelen. Het eerste onderdeel richt zich op het begrijpen van de mondiale gezondheidszorg-architectuur. Het tweede stuk duikt in de algemene staat van Nederlandse uitgaven en beleid op gebied van mondiale gezondheidszorg. Het laatste stuk behandelt zes thematische prioriteiten, geselecteerd door mondiale gezondheidszorg-pleitbezorgerstooltip::Aan onze analyse ligt een co-creatief proces met verschillende stakeholders ten grondslag..
We hebben een innovatieve onderzoeksmethode gebruikt om je de meest accurate en actuele data te laten zien. Benieuwd waar de data vandaan komt, en hoe we het hebben verwerkt? We hebben alle bronnen vermeld en alle gebruikte data is geheel transparant. Klik hier om meer te weten te komen.
Gebruik het menu aan de linkerkant of rechts bovenaan om naar specifieke hoofdstukken te gaan, en start met verkennen.
Gezondheidszorg is een ingewikkeld thema. Laat staan op mondiale schaal.
Mondiale gezondheidszorgtooltip::Mondiale gezondheidszorg, of global health, kan gedefinieerd worden als "een studie-, onderzoeks-, en praktijkgebied dat gezondheidsverbeteringen en gezondheidsgelijkheid voor iedereen ter wereld prioriteert" (Koplan et al. 2009) gaat over het verbeteren van de gezondheid van mensen, wereldwijd. Het begrip omarmt de gedachte dat gezondheidszorg in toenemende mate internationale en onderlinge verbondenheid met zich meebrengt. Tegelijkertijd zijn er grote ongelijkheden. De helft van der wereldbevolking heeft geen toegang tot zorg van goede kwaliteit. Vooral in lage- en middeninkomenslanden, waar toegang tot gezondheidsmiddelen schaars kan zijn. In deze context is het dus noodzakelijk dat hoge inkomenslanden zoals Nederland middelen beschikbaar stelt om mondiale gezondheidsverschillen tegen te gaan. Nederland bevindt zich onder een groep landen die zich inzetten voor gezondheidsgelijkheid door het behalen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen 2030.
Duizenden mensen en organisaties zetten zich samen in voor mondiale gezondheidszorg, inclusief de Nederlandse regering. Nieuwe initiatieven wordne gestart, geld wordt geïnvesteerd en er worden innovatieve parterschappen gesloten. Dit is de 'mondiale gezondheidszorgarchitectuur': de afstemming tussen verschillende stakeholders in mondiale gezondheidszorg en de processen waardoor zij effectief kunnen samenwerken. Deze samenwerking heeft de potentie om de gezondheid van iedereen te verbeteren, maar brengt ook complexiteit met zich mee. Naar welke doelen werken we toe? Wie zijn de belangrijkste stakeholders? Hoe storomt het geld?
Scroll naar beneden om meer te lezen, of gebruik het menu rechtsboven om naar specifieke hoofdstukken te navigeren.
Hoe ziet het eruit en hoe 'werkt' het?
Overheden zijn cruciale stakeholders in de mondiale gezondheidszorg. Ze hebben de verantwoordelijkheid om publieke gezondheidsgoederen te leveren, zorgbeleid op te stellen, en middelen uit te geven voor gezondheidszorginfrastructuur en -programma's. Ze spelen een sleutelrol bij het reguleren en coördineren van zorgsystemen, zodat mensen toegang hebben tot essentiële zorg en er goed gereageerd kan worden op gezondheidscrises.
Internationale organisaties, zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), hebben een breed mandaat in mondiale gezondheidszorg. Zij faciliteren samenwerking tussen overheden, NGO's en andere stakeholders, leveren technische ondersteuning, bepalen standaarden, en coördineren mondiale gezondheidszorginitiatieven. Internationale organisaties spelen een cruciale rol bij het promoten van zekerheid van zorg, het tegengaan van gezondheidsverschillen, en het aangaan van grensoverschrijdende uitdagingen zoals pandemieën, epidemieën en noodsituaties. Sommige donor organisaties worden ook erkend als internationale organisaties.
Donororganisatiestooltip::In theorie kunnen dit soort entiteiten zowel donerende als ontvangende organisaties zijn. spelen een belangrijke rol in de mondiale gezondheidszorg doordat zij financiële en technische hulp bieden aan landen en organisaties die werken aan gezondheidszorg-gerelateerde onderwerpen. Ze bestaan onder andere uit bilaterale en multilaterale hulporganisaties die geld, expertise en hulpmiddelen bijdragen aan initiatieven gericht op het verbeteren van toegang tot zorg, het voorkomen van ziekte, en het versterken van gezondheidszorgsystemen in lage- en middeninkomenslanden. Donororganisaties (privaat, publiek, stichtingen, etc.) worden soms ook erkend als internationale organisaties.
NGO's zijn non-profitorganisaties die op mondiale schaal werken aan verschillende gezondheidsissues. In samenspraak met overheidsrichtlijnen opereren zij vaak in gebieden waar overheden beperkt worden in hun bewegingsruimte, of in noodgevallen. NGO's dragen bij door zorg te leveren, programma's te implementeren, bewustzijn te vergroten, te pleiten voor beleidsveranderingen, en steun te verlenen aan gemeenschappen in kwetsbare situaties. Zij kunnen specifieke gezondheidsissues aanpakken, zoals HIV/AIDS, moeder- en kindzorg, of toegang tot schoon water en sanitaire voorzieningen.
Entiteiten in de private sector, zoals farmaceutische bedrijven, medische hulpmiddelenfabrikanten, en zorgaanbieders spelen een belangrijke rol in de mondiale gezondheidszorg. Zij dragen bij door onderzoek en ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en technologieën, productie en verspreiding van medicijnen, vaccins en medische spullen, en investeringen gezondheidszorginfrastructuur. Private partnerschappen met overheden en NGO's kunnen in sommige gevallen bijdragen aan mondiale gezondheidszorg.
Onderzoeksinstellingen, inclusief academische instituten en gespecialiseerde researchorganisaties, dragen bij aan mondiale gezondheidszorg door wetenschappelijke studies uit te voeren, bewijs te verzamelen, en innovatieve oplossingen te ontwikkelen. Zij voeren onderzoek uit naar ziektes, publieke gezondheidsinterventies en zorgsystemen, wat de fundering kan zijn voor beleid en hierdoor de mondiale gezondheidszorgagenda's kan vormgeven. Onderzoeksinstellingen spelen ook een belangrijke rol bij het trainen van zorgprofessionals en het opbouwen van onderzoekscapaciteit in situaties waar weinig middelen voorhanden zijn.
Zorgprofessionals spelen een cruciale rol in het mondiale gezondheidszorgsysteem, als ruggengraat bij het leveren van zorg. Ze zijn verantwoordelijk voor het leveren van essentiële medische diensten, het uitvoeren van onderzoek, en het implementeren van publieke gezondheidsinterventies. Van dokters en verpleegkundigen tot apothekers en lokale gezondheidswerkers, deze professionals zorgen ervoor dat individuen en gemeenschappen de benodigde zorg en steun krijgen om hun gezondheid te behouden en verbeteren. Hun expertise, toewijding en samenwerking zijn van vitaal belang bij het aangaan van mondiale gezondheidsuitdagingen en het bereiken van gelijke toegang tot zorg, wereldwijd.
Gemeenschappen zijn eveneens zeer belangrijke stakeholders op gebied van mondiale gezondheidszorg. Dit zijn de mensen die uiteindelijk de gevolgen van interventies merken, en daardoor een cruciaal perspectief bieden. Ze staan centraal bij de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van mondiale gezondheidszorginitiatieven.
Deze figuur laat zien hoe het geld op gebied van mondiale gezondheidszorg van hoge inkomenslanden naar lage- en middeninkomenslanden stroomt. Binnen donerende hoge inkomenslanden, zoals Nederland, heft de overheid belastingen, waarvan een fractie wordt gebruikt voor ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>). en non-ODAtooltip::Uitgaven voor internationaal beleid, die niet erkend worden als officiële ontwikkelingssamenwerking (ODA) (bron: <a href="https://www.government.nl/topics/development-cooperation/the-development-policy-of-the-netherlands" target="_blank">Nederlandse overheid</a>) -activiteiten die gerelateerd zijn aan mondiale gezondheidszorg. Dit wordt over het algemeen (maar niet per se altijd) gedaan op vier manieren: het verschaffen van directe hulp aan ontvangende landentooltip::Ook bekend als bilaterale hulp., het kanaliseren van geldstromen door internationale organisatiestooltip::Ook bekend als multilaterale hulp, waarbij overheden bijdragen aan instituten zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) of donor organisaties zoals the Global Fund., het financieren van NGO's, of samenwerken met de private sector.
Middelen toebedeeld aan internationale organisaties worden vaak verdeeld onder NGO's, de private sector en overheden in ontvangende landen, om vervolgens gebruikt te worden in gezondheidszorgprogramma's. Soms ondernemen ontvangende overheden deze activiteiten samen met NGO's. NGO's kunnen dit soort activiteiten op hun beurt ook onafhankelijk uitvoeren.
De private sector, die regelmatig geld ontvangt van internationale organisaties en donerende overheden, kan samen met ontvangende overheden en NGO's werken aan gezondheidszorgprogramma's, interventies en systemen. Zij kunnen zich echter ook op een meer directe manier bezighouden met zorg-gerelateerde activiteiten.
Uiteindelijk is het doel van dit soort programma's het verbeteren van de gezondheid van mensen en gemeenschappen.
Deze grafiek laat het gemiddelde percentage van het BNP (in %) zien dat naar ODA op gebied van gezondheidtooltip::Het aandeel officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking (ODA) dat naar gezondheid gaat. gaat in een selectie van OECD landen. De OECD-landen die zijn geselecteerd zijn degenen die het meest op elkaar lijken met betrekking tot uitgaven en beleid op gebied van ontwikkelingssamenwerking.tooltip::Buiten Nederland hebben we negen andere OECD-landen geselecteerd: Duitsland, Zweden, Noorwegen, Frankrijk, Japan, Canada, Australië, Zuid-Korea, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.. De grafiek laat zien dat de jaren van de coronapandemie de algemene trend in uitgaven aan mondiale gezondheid, als je naar ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>).kijkt, heeft verstoord.
Het reageren op de COVID-19-pandemie bracht wereldwijd een urgente stijging in overheidsuitgaven aan gezondheidszorg met zich mee. Volgens de OECD-data moesten de geselecteerde landen hun percentage BNP dat naar Gezondheidszorg-ODA gaat, laten stijgen tot 0,037% in 2021 om aan COVID-19 te kunnen beantwoorden. Dit is meer dan het dubbele ten opzichte van 2019.
Deze toegenomen uitgaven laten zien dat het effectief mobiliseren van grote hoeveelheden geld om mondiale gezondheidszorguitdagingen tegen te gaan in tijden van crisis wel degelijk mogelijk is. De toename onthult ook een 'financieringsgat' tussen uitgaven die nodig zijn om noodsituaties te verhelpen en de bedragen die gewoonlijk worden toebedeeld aan mondiale gezondheidszorg als er geen crisis is.
De enorme mobilisatie van middelen tijdens de COVID-19-crisis zou moeten dienen als wake-up-call, en daarmee overheden, internationale organisaties en de private sector aanmoedigen om het nog altijd bestaande financieringsgat te overbruggen. Door duurzame investeringen in zorgsystemen te prioriteren, internationale samenwerking aan te moedigen, en pandemische paraatheid te versterken, kunnen we ervoor zorgen dat de enorme toename in uitgaven die we zagen tijdens crises de norm wordt, wat zorgt voor een veerkrachtige en gelijkwaardige mondiale zorg, wat iedereen ten goede komt.
In algemene zin is dit hoe de mondiale gezondheidsarchitectuur eruit ziet, als je kijkt naar de geldstromen. Toch zijn er veel verschillen tussen contexten. Door mondiale ongelijkheden zijn sommige landen meer afhankelijk van externe financiering voor zorg dan andere.
Een andere belangrijk aspect van de mondiale gezondheidszorgarchitectuur is de zogenaamde 'werkverdeling'. Dit houdt in dat sommige landen zich focussen op bepaalde onderwerpen, terwijl anderen zich richten op andere thema's. Dit kan komen door specifieke expertise die er rond bepaalde thema's bestaan in hoge inkomenslanden, maar kan ook het resultaat zijn van bilaterale en multilaterale overeenkomsten over mondiale gezondheidszorgprioriteiten. Een voorbeeld is de van oudsher sterke focus van Nederland op seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRHR).
Hierom is het belangrijk om uitgaven op gebied van mondiale gezondheidszorg niet op het eerste oog aan te nemen, maar ze te plaatsen binnen hun specifieke context.
Wat is de impact van uitgaven op gebied van mondiale gezondheidszorg voor lokale gemeenschappen? Hier is een voorbeeld van een effectief gezondheidszorgprogramma. Lees wat mensen en gemeenschappen erover te vertellen hebben.
Hoe breng je zorg dichter bij gemeenschappen? Hoe doe je dat bij HIV/AIDS en tuberculose (tbc)? Dit zijn twee van de dodelijkste infectieziekten die vaak ook samen voorkomen. Daarnaast krijgen veel patiënten te maken met discriminatie of zelfs agressie.
Sinds 2012 is Cordaid onderdeel van een grote groep mensen en organisaties die dit willen bereiken in de Democratische Republiek Congo (DRC): adequate en betaalbare HIV- en tbc-zorg voor iedereen. Deze groep bestaat bijna volledig uit Congolese professionals: honderden dokters, verpleegkundigen, apothekers, laboranten, vervoerders, gezondheidsautoriteiten en dataspecialisten.
De uitdagingen zijn enorm. Denk alleen al aan de logistiek. Samen maken we zorg mogelijk in een land dat even groot is als West-Europa. Het bereiken van de groepen die de grootste kans lopen besmet te raken, is het doel.
Veel te vaak zijn degenen die het meest worden geraakt door HIV dezelfde mensen die geen toegang hebben tot gezondheidszorg. Discriminatie, genderongelijkheid, armoede en criminalisering zijn allemaal barrières die kunnen voorkomen dat zij toegang krijgen tot zorg. Hierdoor heeft HIV een onevenredig grote invloed op zogenaamde "sleutelgroepen", zoals sekswerkers, transgendermensen, mannen die seks hebben met mannen, mensen die in gevangenissen wonen, en mensen die drugs injecteren.
De strijd tegen HIV en tbc gaat wereldwijd vooruit. Bijvoorbeeld: het aantal AIDS-gerelateerde doden is wereldwijd met 68% afgenomen sinds 2004. Er is grote vooruitgang geboekt, en het werk moet doorgaan totdat we deze epidemieën wereldwijd kunnen beëindigen.
Programma's op gebied van mondiale gezondheidszorg, zoals deze gefinancierd door the Global Fund, kan duizenden mensen wereldwijd ondersteunen. Lees verhalen van de mensen die met het programma te maken hebben gekregen.
De Nederlandse overheid heeft zichzelf verbonden aan verschillende doelstellingen op gebied van mondiale gezondheidzorg. Ontdek de Nederlandse focusgebieden, en de manier waarop de onderling gerelateerde beleidsdoelen worden vormgegeven.
De Nederlandse overheid is al langere periode een vocale pleitbezorger voor mondiale gezondheid. Wat zijn de belangrijkste focusgebied van de overheid?
De Nederlandse overheid is al lange tijd een wereldwijde pleitbezorger voor SRHR. Het land is uitgebreid in zijn benadering naar SRHR, waarbij veelomvattende seksuele voorlichting, mogelijkheden voor gezinsplanning, en de toegang tot veilige abortus wordt benadrukt. Nederland wordt erkend voor zijn expertise op dit vlak en biedt actief steun aan initiatieven die SRHR wereldwijd verbeteren.
Nederland heeft uitgebreide expertise in watermanagement en sanitaire voorzieningen, die cruciaal zijn voor mondiale gezondheid. Het land heeft innovatieve oplossingen ontwikkeld op gebied van bijvoorbeeld waterzuivering, afvoerwaterbehandelingen, en het beheersen van overstromingen. Deze kennis en ervaring is internationaal gedeeld, vooral in gebieden waar toegang tot schoon water en sanitaire voorzieningen beperkt is.
Nederland heeft een langdurig track record als het gaat om onderzoek en innovatie op gebied van gezondheidszorg. Nederlandse onderzoekers en instituten hebben noemenswaardige bijdragen geleverd aan verschillende mondiale gezondheidszorgvelden, zoals infectieziekten, epidemiologie, gezondheidseconomie, en onderzoek naar zorgsystemen. Nederlandse universiteiten en onderzoeksinstituten houden zich actief bezig met grensverleggend onderzoek, resulterend in vooruitgang op gebied van zorgactiviteiten en -beleid.
Hoewel het geen topprioriteit is, worden internationale ontwikkeling, en in mindere mate mondiale gezondheidszorg, genoemd door de Nederlandse overheid als beleidsdoelen. Waarom streeft Nederland deze doelen na?
De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDGs) voor 2030 van de Verenigde Naties zijn de gidsprincipes voor het Nederlandse ontwikkelingssamenwerkingsbeleid. Nederland heeft zich gecommitteerd een bijdrage te leveren aan het bereiken van de doelen die in de SDGs gesteld worden. De meest relevante SDGs voor mondiale gezondheidszorg zijn:
De basis voor elke regering is het coalitieakkoord. Dit document is de basis voor de samenwerking tussen regerende partijen gedurende de vier jaar durende periode tot de volgende verkiezingen. De belangrijkste beleidsveranderingen en doelen die de overheid wil bereiken staan erin vermeld.
Het coalitieakkoord kan alleen functioneren als er consensus is onder een meerderheid van de Tweede Kamer. Om wetten erdoorheen te krijgen moet echter vaak ook consensus bereikt worden met partijen in de Eerste Kamer. Dit resulteert in een dynamische politieke omgeving waarin het in het belang van de regering is om de mening van niet-regerende partijen mee te nemen.
Meestal wordt het coalitieakkoord op een vrij abstract niveau geschreven, met niet meer dan één paragraaf bestemd voor ontwikkelingssamenwerking. Over het algemeen is het beleid op dit gebied daarnaast meer gericht op handel, dan op het bieden van hulp.
Recentelijk werkt de Nederlandse overheid aan het opstellen van een Feministisch Buitenlandbeleid, dat ervoor moet zorgen dat Nederlands buitenlandbeleid zich richt op "gelijkheid, gelijke behandeling en gelijke kansen om te participeren in de politiek en de samenleving."
Het Nederlandse beleid op gebied van internationale ontwikkelingssamenwerking dat in het coalitieakkoord wordt genoemd, is geoperationaliseerd in een aantal speciale strategieën.
Het beleidsdocument 'Doen waar Nederland goed in is' (2022) is een voorbeeld waarbij de Nederlandse overheid een strategie voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking beschrijft. Het bouwt voort op het coalitieakkoord, en wordt aangevuld met meer gerichte strategieën, zoals de Mondiale gezondheidsstrategie (zie hieronder). Het doel van 'Doen waar Nederland goed in is' is om meer samenhang en focus in het handels- en ontwikkelingssamenwerkingsbeleid te introduceren. Het bestaat uit de volgende beleidsdoelen:
Het beargumenteert onder andere dat Nederland meer in ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>). moet investeren, met een sterke focus op thema's waar Nederland een langdurig 'track record' bij heeft opgebouwd (bijv. water, landbouw en SRHR). Het document kondigde ook een hoger budget aan voor ontwikkelingssamenwerking, extra investeringen in mondiale gezondheid, en geoormerkte budgetten voor noodhulp in crisissituaties.
Er moet hierbij opgemerkt worden dat bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking zijn aangekondigd in het voorjaar van 2023.
Voortgekomen uit het beleidsdocument 'Doen waar Nederland goed in is', heeft de Nederlandse overheid in 2022 de Nederlandse mondiale gezondheidsstrategie gepubliceerd. Het is een visiedocument dat een gecoördineerde en gerichte benadering presenteert om de publieke gezondheid wereldwijd te verbeteren, en daarmee ook in Nederland zelf. Het neemt de SDG's (en met name SDG3) als uitgangspunt. Het doel is om: 1) de mondiale gezondheidsarchitectuur en nationale gezondheidssystemen te versterken, 2) de internationale pandemische paraatheid te verbeteren en grensoverschrijdende gezondheidsdreigingen te minimaliseren, en 3) de impact van klimaatverandering op volksgezondheid en vice versa te adresseren.
Door middel van deze mondiale gezondheidsstrategie, wil de Nederlandse overheid bijdragen aan mondiale gezondheidszorg op een gecoördineerde en gerichte manier, door een 'Health in all Policies' benadering te promoten, dat de beleidscoherentie versterkt.
De Nederlandse overheid heeft ook een Afrikastrategie (2023) gepubliceerd, waarin het de focus op haar samenwerking met Afrika probeert aan te scherpen, door meer, en met name meer duurzaam, te investeren in zowel het continent als de relaties met Afrikaanse landen. De strategie probeert Nederland en de EU te positioneren als aantrekkelijke partners voor landen in Afrika. Dit moet zorgen voor samenwerking tussen Nederland en zijn Afrikaanse partners om zo grensoverschrijdende onderwerpen als migratie, handel, de energietransitie, veiligheid en voedselzekerheid te adresseren, aldus het document.
Uiteindelijk draait overheidsbeleid niet alleen om focus, maar ook om financiën. Wat zijn de budgettaire gevolgen van de genoemde beleidsvoorstellen?
Het Nederlandse overheidsbeleid en de specifiekere strategieën worden geoperationaliseerd in de jaarlijkse begrotingen die op Prinsjesdag worden gepresenteerd, iedere derde dinsdag in september. Voor 2023 zijn in de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS) een aantal relevante beleidskeuzes gemaakt met betrekking tot mondiale gezondheidszorg.
Dit omvat onder andere een verhoging van het ontwikkelingssamenwerkingsbudget, een sterke nadruk op 14 'combinatielanden', vergaande samenwerking met andere ministeries en nauwere Europese en multilaterale samenwerking.
In dit hoofdstuk kun je verkennen waaraan, waarheen, en aan wie budgetten zijn uitgegeven sinds 2018. We hebben ook een analyse gedaan naar een aantal meer specifieke mondiale gezondheidsthema's.
Wat zijn de algemene trends van Nederlandse uitgaven aan mondiale gezondheidszorg? Hoe doet Nederland het vergeleken met andere landen? En wie zijn de belangrijkste partnerorganisaties?
In de volgende sectie kun je meer ontdekken over de algemene trends rond Nederlandse uitgaven aan mondiale gezondheidszorg.
Geïnteresseerd in een meer gedetailleerde analyse? Verken onze thematische analyse.
Deze grafiek laat zien hoeveel ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>). er naar thema's wel en niet gerelateerd aan mondiale gezondheidszorg gaat in de Nederlandse BHOS-begroting.tooltip::Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. -begroting.
Zoals te zien is in deze grafiek, is het budget dat wordt toegekend aan thema's die te maken hebben met mondiale gezondheidszorg veel lager dan de investeringen die niet gerelateerd zijn aan mondiale gezondheidszorg.
Het totale BHOS-budget is licht toegenomen de laatste paar jaren, net als het relatieve aandeel investeringen in thema's gerelateerd aan mondiale gezondheidszorg.
Voorbeelden van dit type uitgaven zijn investeringen in seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRHR), voedselzekerheid en humanitairehulp.
Hoe doet Nederland het vergeleken met andere gelijkgestemde OECD-landen, als je kijkt naar Gezondheidszorg ODAtooltip::Het aandeel officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking (ODA) dat naar gezondheid gaat. -uitgaven als aandeel in het BNP? De OECD-landen die we hebben geselecteerd voor deze vergelijking zijn het meest gelijk als je kijkt naar ontwikkelingssamenwerkingsuitgaven- en beleidtooltip::Buiten Nederland hebben we negen andere OECD-landen geselecteerd: Duitsland, Zweden, Noorwegen, Frankrijk, Japan, Canada, Australië, Zuid-Korea, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten..
In dit figuur kun je zien dat Nederland sinds ongeveer 2015 onderaan staat in deze lijst met een selectie aan gelijkgestemde landen. Nederland besteedt de afgelopen jaren gemiddeld 0,01% van zijn BNP aan Gezondheidszorg-ODAtooltip::Het aandeel officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking (ODA) dat naar gezondheid gaat.In 2021 is dit gestegen richting 0,02%. Het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Zweden zijn, relatief gezien, de hoge inkomenslanden die het vaakst bovenaan deze lijst te vinden zijn.tooltip::Let op dat de ODA geoormerkt voor gezondheidszorg niet gelijk staat aan de operationele definitie van mondiale gezondheidszorg die we gebruiken in de rest van deze tool.
Let op: Aangezien we gebruik hebben gemaakt van OECD-data om landen te kunnen vergelijken, is de data up-to-date tot 2021.
Wat als we kijken naar het relatieve aandeel ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>). dat wordt besteed aan gezondheidszorg?
Interessant genoeg laat deze grafiek een soortgelijk beeld zien als de analyse van Gezondheidszorg-ODAtooltip::Het aandeel officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking (ODA) dat naar gezondheid gaat. als percentage BNP: de landen die meer uitgeven aan Gezondheidszorg ODA as percentage van hun BNP, geven ook meer uit aan Gezondheidszorg ODA als aandeel in hun totale ODA.
Deze analyse laat wederom zien dat Nederland structureel onderaan deze lijst staat.
Nederland geeft het voor mondiale gezondheidszorg bestemde geld uit via veel verschillende implementatie-partnerstooltip:: De organisatie die de activiteit of interventie daadwerkelijk uitvoert (bron: IATI). Wie zijn de belangrijkste stakeholders?
In dit figuur kan je dit ontdekken. Opvallend is dat er veel terugkerende implementerende organisaties zijn. Er zijn ook een aantal NGOs die gevestigd zijn in Nederland, zoals het Nederlandse Rode Kruis, Oxfam Novib en Wemos.
De grootste bijdragen gaan naar internationale of multilaterale organisaties, zoals de Wereldbank, Gavi en UNICEF.
Waar gaan de uitgaven aan mondiale gezondheidszorg heen? In deze grafiek kun je ontdekken hoe de uitgaven aan mondiale gezondheidszorg geografisch verdeeld zijn.
De data laten zien dat het een relatief stabiele lijst landen is, met Ethiopië en Mali als landen die het vaakst bovenaan staan.
Deze landen zijn in lijn met de lijst landen waarmee het Nederland volgens het Ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking een "brede ontwikkelingsrelatie" heeft. De Palestijnse gebieden en Soedan zijn uitzonderingen op deze regel; deze landen worden genoemd door het ministerie, maar staan niet in de top-10 in de geselecteerde jaren.
Let op: Bij sommige projecten is het bestemmingsland niet genoemd.
In een gezamenlijke exercitie met stakeholders uit het mondiale gezondheidsveld, waaronder internationale organisaties, onderzoeksinstituten en NGO's, hebben we een aantal thema's geselecteerd die we diepgaander analyseren. Naar ons inzicht staan onderstaande thema's voor de belangrijkste mondiale gezondheidsuitdagingen van dit moment. Lees meer over hoe we deze thema's hebben geselecteerd in het methodologie-hoofdstuk.
Benieuwd hoe we de projecten uit IATItooltip::Het International Aid Transparency Initiative (IATI) is een wereldwijd initiatief gericht op het verbeteren van transparantie en rapportagestandaarden over ontwikkelingssamenwerkingsactiviteiten. Het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken gebruikt de IATI-standaard sinds 2016 in haar rapportages. hebben toebedeeld aan ieder thema? Je vindt hier een vertaaltabel waarin je kunt zien welke DAC-5-codes we hebben toegewezen aan onze mondiale gezondheidszorg-thema's.
Het zorgsysteem in lage- en middeninkomenslanden versterken met zes bouwstenen.
Het versterken van zorg met betrekking tot seksualiteit en reproductie, en de gezondheid van moeders en kinderen.
Het bieden van humanitaire hulp en zorg in conflict- en fragiele situaties.
Ziekten verminderen die door pathogenen, zoals bacteriën, virussen, parasieten en schimmels, worden veroorzaakt.
Het tegengaan van ziektes die niet veroorzaakt worden door besmettingen, zoals diabetes en kanker.
Niet alle onderwerpen gerelateerd aan mondiale gezondheid kunnen worden gevangen in overkoepelende thema's, zoals gender, het betrekken van gemeenschappen en pandemische paraatheid.
Deze grafiek brengt in beeld hoe uitgaven van de Nederlandse overheid zijn verdeeld onder de mondiale gezondheidsthema's. Voor Nederland staat het thema SRHR en moeder- en kindzorg structureel in de top-10. Buitenlanduitgaven aan het tegengaan van overdraagbare ziekten schoot waarschijnlijk omhoog door COVID-19, terwijl er weinig tot geen investeringen zijn geweest in niet-overdraagbare ziekten.
Let op: deze analyse neemt binnenlandse gezondheidszorg-uitgaven niet mee.
Wat zijn de bronnen, kanalen en eindbestemmingen van de Nederlandse uitgaven aan mondiale gezondheidszorg in lage- en middeninkomenslanden? Dit diagram laat zien hoe het geld uiteindelijk naar de geselecteerde mondiale gezondheidsthema's vloeit. Het meeste geld komt van het Ministerie van Buitenlandse Zaken als ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>)., terwijl de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in mindere mate ook bijdraagt.
Health Systems Strengthening (HSS, ofwel: het versterken van gezondheidssystemen) is een door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gedefinieerde term die refereert naar het proces van het benoemen en implementeren van beleids- en praktijkaanpassingen in het zorgsysteem van een land, dat dit land weerbaarder moet maken voor gezondheids- en gezondheidssysteemuitdagingen. HSS bestaat uit een verzameling initiatieven en strategieën die erop gericht zijn één of meer functies van het zorgsysteem te verbeteren, wat moet resulteren in betere gezondheid omdat de toegang, dekking, kwaliteit, of efficiëntie van zorg is verbeterd. Hierdoor bestaat HSS uit zes componenten, of bouwstenen:
Onze analyse houdt vast aan deze bouwstenen met bijbehorende DAC-5-codes.
Het versterken van gezondheidszorgsystemen is een belangrijk beleidsdoel voor Nederland. Het wordt zelfs genoemd als eerste prioriteit in de Mondiale gezondheidsstrategie. Er worden hier twee focusgebieden van het Nederlandse beleid genoemd: internationale samenhang en multilaterale samenwerking; en verbeterde toegang tot primaire zorg en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRHR).
In deze grafiek kun je zien hoe de Nederlandse uitgaven aan Health Systems Strengthening (HSS) zijn verdeeld, op het niveau van de WHO HSS bouwstenen.
De data laten zien dat uitgaven aan 'dienstverlening' piekte in 2021, waarschijnlijk door de COVID-19-pandemie. Uitgaven aan 'financiering van zorg' en 'gezondheidszorginformatiesystemen en onderzoek' zijn de laatste jaren relatief laag geweest.
Benieuwd hoe we de projecten uit IATI hebben toebedeeld aan iedere HSS-bouwsteen? Download hier onze vertaaltabel waarin je kunt zien welke DAC-5-codes we hebben toegewezen aan onze mondiale gezondheidszorg-thema's.
In dit bubbeldiagram kun je zien dat de in de meeste jaren uitgaven met betrekking tot Health Systems Strengthening (HSS) gaan naar een paar grote projecten of bijdragen.
Een aantal grote die opvallen zijn de PDP Funds (2022), de bijdrage aan COVAX (2021), en GAVI's IFFIm (2019).
Nederland besteedt het geld aan verschillende implementatiepartnerstooltip:: De organisatie die de activiteit of interventie daadwerkelijk uitvoert (bron: IATI) op gebied van Health Systems Strengthening (HSS). Wie zijn de belangrijkste stakeholders?
Als je naar de data kijkt, ontstaat een relatief stabiele lijst van implementatiepartners. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), GAVI en de Wereldbank worden het vaakst genoemd. Er komen over de jaren ook een aantal NGO's voor, al komen en gaan zij meer als implementatiepartners.
De lijst met landen die uitgaven gerelateerd aan Health Systems Strengthening (HSS) ontvangen laat een iets ander beeld zien dan de algemene lijst met landen die Nederlands geld ontvangen. Terwijl de algemene lijst bestaat uit vooral Afrikaanse landen, gaan de HSS-uitgaven over de jaren naar een meer geografisch gevarieerd scala landen.
Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRHR) refereert aan fysiek, emotioneel, mentaal en sociaal welzijn met betrekking tot seksualiteit en voortplanting. Het omvat de mogelijkheid om bevredigende en veilige seksuele ervaringen te hebben, goed geïnformeerde beslissingen te kunnen maken over voortplanting, en toegang te hebben tot de benodigde zorg (bron: de Wereldgezondheidsorganisatie). SRHR omvat een aantal rechten, inclusief het recht op regie over het eigen lichaam, toegang tot veelomvattende informatie en diensten, en vrijheid van discriminatie en geweld.
SRHR is traditioneel gezien een belangrijk focusgebied van Nederland, dat voorop loopt bij het internationaal promoten van het onderwerp. Nederland is ook befaamd om zijn expertise op dit vlak.
Moedergezondheid refereert aan "de gezondheid van moeders gedurende zwangerschap, geboorte, en de postnatale periode" (WHO), terwijl kindgezondheid refereert aan de gezondheid en het welzijn van mensen tot 18 jaar. Beide worden niet genoemd als specifieke focusgebieden van de Nederlandse overheid.
Samengevat omvat onze analyse de volgende subthema's:
De Nederlandse uitgaven aan SRHR en moeder- en kindzorg zijn in deze grafiek gevisualiseerd op het subthema-niveau: SRHR; moeder- en kindzorg; en voeding.
Ook al noemt de Nederlandse overheid moeder- en kindzorg niet als specifieke beleidsdoelen, zijn de uitgaven op dit subthema relatief hoog, en zijn deze ook toegenomen in de afgelopen jaren. Er zijn ook relatieve stabiele uitgaven geweest op gebied van SRHR en voeding.
Voor Nederlandse uitgaven aan SRHR en moeder- en kindzorg laat dit bubbeldiagram zien dat de uitgaven goed verdeeld zijn onder projecten, en dat deze vooral van bilaterale aard zijn.
Dit brede veld bevestigt de van oudsher actieve rol die Nederland op dit gebied op zich neemt.
Nederland besteedt het geld aan verschillende implementatiepartnerstooltip:: De organisatie die de activiteit of interventie daadwerkelijk uitvoert (bron: IATI) in het veld van seksuele en reproductieve gezondheid (SRHR). Wat zijn de belangrijkste?
Je kunt duidelijk zien dat de gezondheidsprogramma's en interventies geïmplementeerd worden door een groot aantal partners. Niet geheel verrassend worden een aantal van origine Nederlandse NGO'ss genoemd, zoals Wemos, Cordaid en Oxfam Novib.
De lijst met landen die uitgaven ontvangen gerelateerd aan SRHR en moeder- en kindzorg lijkt op de algemene lijst met landen die Nederlands geld ontvangen.
De lijst bestaat vooral uit Afrikaanse landen, met Jemen, Oekraïne en Bangladesh als uitzonderingen.
In deze analyse bestaat het thema gezondheid in noodsituaties uit zowel humanitaire hulp als gezondheid in conflict- en fragiele settings. Volgens de Wereldgezondheidsorganisate refereert gezondheid in noodsituaties aan snelle en effectieve reacties op onverwachte en kritieke situaties. We kunnen hierbij bijvoorbeeld denken aan de uitbraak van ziekten, natuurrampen en conflicten.
In het algemeen geeft Nederland geen directe humanitaire hulp. In plaats daarvan doneert het land aan hulporganisaties zoals de Verenigde Naties en verschillende NGO's (Bron: Nederlandse overheid). Het bieden van gezondheidsdiensten in conflict- en fragiele settings wordt niet genoemd als specifiek beleidsdoel door de Nederlandse overheid.
Samengevat bestaat onze analyse uit de de volgende subthema's:
We hebben uitgaven door het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken aan gezondheid in noodsituaties gecategoriseerd in twee categorieën: gezondheid in conflict- en fragiele settings, en humanitaire hulp.
Deze grafiek laat een groot verschil zien tussen de twee: investeringen in humanitaire hulp is recentelijk afgenomen, maar nog steeds veel groter dan de uitgaven aan gezondheid in conflict- en fragiele settings. Laatstgenoemde kan worden verklaard door het feit dat de Nederlandse overheid conflict- en fragiele settings niet als beleidsprioriteit noemt.
Voor de Nederlandse uitgaven aan gezondheid in noodsituaties laat dit bubbeldiagram zien dat uitgaven vooral gaan naar een relatief groot aantal projecten. Recentelijk gaat er echter relatief veel geld naar 'NRK Blokallocatie'tooltip::Nederlandse Rode Kruis Blokallocatie, zie <a href="https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-34952-128.html" target="_blank">deze link</a>., geld dat kan worden gebruikt om snel te reageren op crises.
Wie zijn de belangrijkste implementatiepartnerstooltip:: De organisatie die de activiteit of interventie daadwerkelijk uitvoert (bron: IATI) van Nederland op gebied van gezondheid in noodsituaties?
In deze grafiek wordt duidelijk dat het algemene beeld in grote mate wordt bepaald door de Nederlandse bijdrage aan het Rode Kruis. Voor 2021, waren de belangrijkste implementatiepartners Care International, Save the Children, en verschillende andere NGO's en internationale organisaties.
Uitgaven aan gezondheid in noodsituaties zijn verdeeld onder een relatief beperkte lijst landen.
Opvallende landen die niet naar voren komen bij andere thema's zijn Nigeria en Suriname voor 2022, terwijl Jemen een meer stabiele naam in deze lijst is.
Overdraagbare ziekten kunnen worden gedefinieerd als aandoeningen veroorzaakt door pathogenen (zoals bacteriën, virussen, parasieten of schimmels), die van de ene naar de andere persoon overgedragen kunnen worden, direct of indirect (bron: Wereldgezondheidsorganisatie).
De Nederlandse overheid legt nadruk op het tegengaan van overdraagbare ziekten. In zijn Mondiale gezondheidsstrategie, gepubliceerd net na de COVID-19-pandemie, is de tweede beleidsprioriteit "Het verbeteren van internationale pandemische paraatheid en minimaliseren van grensoverschrijdende gezondheidsdreigingen", met wereldwijde toegang tot medicijnen en gezondheidsproducten en versterkte internationale inzet op AMRtooltip::Antimicrobiële resistentie, de situatie waarbij mutaties voorkomen in bacteriën, virussen, schimmels en parasieten, waardoor deze niet meer reageren op medicijnen. en beleid op zoönosentooltip::Infecties die op natuurlijke wijze direct of indirect overdraagbaar zijn tussen dieren en mensen. als speerpunten.
Samengevat omvat onze analyse de volgende subthema's:
Het thema overdraagbare ziekten is gecategoriseerd in vier uitgavecategorieën: HIV, Malaria, tbc en overig.
In deze grafiek kun je zien dat uitgaven van het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn afgenomen voor al deze overdraagbare ziekten in 2020, waarna elk ook weer is toegenomen.
Uitgaven aan overdraagbare ziekten anders dan HIV, malaria en tbc nam sterk toe in 2021; dit is hoogstwaarschijnlijk gerelateerd aan uitgaven aan de COVID-19-pandemie.
Op het vlak van overdraagbare ziekten; wie zijn de belangrijkste implementatiepartnerstooltip:: De organisatie die de activiteit of interventie daadwerkelijk uitvoert (bron: IATI)?
Het valt op dat de Wereldbank, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, en de grotere donororganisaties de belangrijkste actoren op dit gebied zijn die Nederlands geld ontvangen.
Niet-overdraagbare ziekten (non-communicable diseases, NCD's) zijn medische condities die niet worden veroorzaakt door besmetting en dus niet van de een op de andere persoon kunnen worden overgedragen. Bekende voorbeelden zijn hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. In haar beleidsdocumenten legt de Nederlandse overheid geen sterke nadruk op niet-overdraagbare ziekten.
Samengevat omvat onze analyse de volgende subthema's:
Let op: deze analyse omvat niet de binnenlandse gezondheidsgerelateerde uitgaven.
In deze analyse bestaat het thema niet-overdraagbare ziekten uit twee categorieën: mentale gezondheid en psychosociale ondersteuning (mental health and psychosocial support, MHPSS) en overige niet-overdraagbare ziekten.
Deze grafiek laat de hoeveelheid uitgaven (zowel ODA als non-ODA) van de Nederlandse overheid zien op gebied van niet-overdraagbare ziekten in lage- en middeninkomenslanden.
Het algemene beeld is redelijk duidelijk: de data laten zien dat de Nederlandse overheid relatief weinig geld uitgeeft aan niet-overdraagbare ziekten buiten Nederland. Een opvallende uitzondering is het jaar 2020, toen er een scherpe toename was in uitgaven aan mentale gezondheid en psychosociale ondersteuning (MHPSS).
Voor het thema niet-overdraagbare ziekten hebben we alleen data gevonden voor twee jaren: 2020 en 2023.
In 2020 werden uitgaven gedaan aan een project van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de International Organisation for Migration (IOM).
In 2023 heeft alleen een project met meerdere betrokken partijen geld ontvangen.
Let op: in het algemeen zijn de uitgaven van Nederland aan niet-overdraagbare ziekten in lage- en middeninkomenslanden relatief laag. Terwijl projecten gerelateerd aan SRHR en moeder- en kindzorg een aantal honderd miljoen euro/dollar krijgen, blijft het bij de niet-overdraagbare ziekten beperkt tot enkele tientallen duizenden euro's/dollars.
Zoals ook kan worden gezien in de voorgaande sectie, zijn de enige implementatiepartnerstooltip:: De organisatie die de activiteit of interventie daadwerkelijk uitvoert (bron: IATI) die in onze data naar voren komen de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de International Organisation for Migration (IOM).
Er is ook een project met meerdere betrokken partijen.
Waar gaat het geld dat wordt uitgegeven aan niet-overdraagbare ziekten heen, geografisch gezien?
In 2020 werd het geld relatief evenredig uitgegeven aan een aantal landen, met Zuid-Soedan als koploper. In 2023 werd alleen geld uitgegeven aan projecten in Burkina Faso.
Niet alle thema's gerelateerd aan mondiale gezondheidszorg kunnen worden gecategoriseerd onder een duidelijk, overkoepelend thema. Dit onderdeel omvat deze andere, vaak dwarsdoorsnijdende onderwerpen. Er is aandacht voor uitgaven aan gender, sleutelgroepen, het betrekken van gemeenschappen, omgevingsgezondheid en klimaatverandering, en pandemische paraatheid.
In brede zin wordt gendergelijkheid door de Nederlandse overheid genoemd als een beleidsprioriteit van Buitenlandse Zaken. Op dit moment wordt gewerkt aan het opzetten van een Feministisch Buitenlandbeleid, dat beoogt dat "gelijke rechten en gelijkwaardigheid centraal [...] staan binnen alle onderdelen van het Nederlandse buitenlandbeleid."
Sleutelgroepen worden door de Nederlandse overheid het meest genoemd in de context van SRHR. Nederland geeft middelen uit om de rechten van gemarginaliseerde groepen te beschermen, inclusief sekswerkers en LGBTQI+'ers. De overheid probeert ook seksueel geweld, kinderprostitutie en seksueel misbruik.
Klimaatverandering en gezondheid is een ander focusgebied van Nederlands mondiale gezondheidsbeleid, zoals ook kan worden gelezen in de Mondiale gezondheidsstrategie. "Het adresseren van de impact van klimaatverandering op volksgezondheid en vice versa" is de derde prioriteit van deze strategie, en bestaat uit twee focusgebieden: internationale verduurzaming en klimaatbestendig maken van de zorg, en internationale actie op klimaat, water en voedsel.
Pandemische paraatheid is ook een thema dat door de Nederlandse overheid geprioriteerd wordt. In de Mondiale gezondheidsstrategie, gepubliceerd vlak na de COVID-19-pandemie, is PPR de tweede Nederlandse beleidsprioriteit: "Het verbeteren van internationale pandemische paraatheid en minimaliseren van grensoverschrijdende gezondheidsdreigingen". De focusgebieden onder deze prioriteit zijn wereldwijde toegang tot medicijnen en gezondheidsproducten, en versterkte internationale inzet op AMRtooltip::Antimicrobiële resistentie, de situatie waarbij mutaties voorkomen in bacteriën, virussen, schimmels en parasieten, waardoor deze niet meer reageren op medicijnen. en beleid op zoönosentooltip::Infecties die op natuurlijke wijze direct of indirect overdraagbaar zijn tussen dieren en mensen..
Samengevat omvat onze analyse de volgende subthema's:
In onze analyse omvatten dwarsdoorsnijdende issues de volgende subthema's: gender, sleutelgroepen, het betrekken van gemeenschappen, omgevingsgezondheid en klimaatverandering, en pandemisch paraatheid.
De afgelopen jaren is de aandacht voor deze thema's relatief stabiel geweest. Omgevingsgezondheid en klimaatverandering heeft de meest uitgaven ontvangen, waarbij het meest werd geïnvesteerd in WASH-projecten (water, sanitaire voorziening en hygiëne). Gender en het betrekken van gemeenschappen volgen op plek twee.
Er zijn de laatste vijf jaar geen uitgaven gedaan aan pandemische paraatheid.
Wie zijn de belangrijkste implementatiepartnerstooltip:: De organisatie die de activiteit of interventie daadwerkelijk uitvoert (bron: IATI) met betrekking tot dwarsdoorsnijdende issues?
In deze grafiek ontstaat een interessant beeld. Terwijl veel gebruikelijke namen als UNICEF en een aantal van de bovengenoemde NGO's voorkomen, zijn er hier ook veel water-gerelateerde actoren te vinden. Voorbeelden zijn Vitens International, Aqua for All en Simavi.
De lijst met landen die uitgaven ontvangen gerelateerd aan deze dwarsdoorsnijdende issues is redelijk gelijk aan de meer algemene lijst van landen die financiering krijgt van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken, waarbij een (nog) grotere focus ligt op Afrikaanse landen.
Deze tool is een initiatief van Cordaid, een Nederlandse noodhulp- en ontwikkelingsorganisatie. Het doel ervan is het begrip te verbeteren over de rol van Nederland in mondiale gezondheidszorg. Cordaid werkte hiervoor samen met Fyris Research & Data, het bureau verantwoordelijk voor documentanalyse, dataverwerking en ontwerp van de tool. De ontwikkeling van deze tool was een gezamenlijke exercitie, waarbij de expertise en toewijding van externe onderzoekers, pleitbezorgers van NGO's, financiële specialisten van internationale organisaties, datawetenschappers en Cordaid-collega's gecombineerd werd. Het proces dat leidde tot dit platform bestond uit uitgebreid onderzoek, co-creatieve sessies, en voortdurende designsprints.
In dit onderdeel kun je meer te weten komen over de data die we hebben gebruikt, de innovatieve methodologie die we hebben gebruikt en de beperkingen die we tegen zijn gekomen.
Het aanvankelijke doel van het onderzoek was het opzetten van een platform dat:
In samenwerking met professionals uit het mondiale gezondheidszorgveld hebben we uitgedacht hoe dit eruit zou kunnen zien in relatie tot de beschikbare data. We kwamen erop uit dat algemene, vergelijkbare data nodig was om vergelijkingen te kunnen maken tussen thema's en landen.
De IATI-data beantwoordde aan deze eisen, hierover lees je verder in de volgende sectie. Dit droeg ook bij aan de 'scope' die we uiteindelijk hebben gekozen, aangezien IATI-data alleen uitgaven bevat gedaan door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, bijvoorbeeld, geeft weliswaar ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>). uit aan mondiale gezondheidszorg (bijv. de bijdrage aan de WHO), maar deze data staan niet in de IATI-database. We hebben deze data daarom handmatig toegevoegd.
We hebben de International Aid Transparency Initiative (IATI) Datastore over mondiale ontwikkelingsactiviteiten gebruikt als belangrijkste bron voor onze data. Dit deden wij om de volgende redenen:
Onze uiteindelijke subset van deze data omvatte activiteiten gerapporteerd door het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Nederlandse Financierings-maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO), van 2018 tot en met 2023. Dit resulteert in een totaal van 636 mondiale gezondheidszor-gerelateerde projecten, die gedurende deze tijdsperiode op z'n minst één budgettransactie hebben gekend.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wordt niet genoemd, ondanks het feit dat er ODAtooltip::Official Development Assistance (ODA), ofwel 'officieel erkende financiering ontwikkelingssamenwerking', is een internationale afspraak over wat landen bijdragen aan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat dan om afspraken over geld, goederen of diensten die de economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen (bron: <a href="https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ontwikkelingssamenwerking/nederlands-beleid-ontwikkelingssamenwerking" target="_blank">Nederlandse Overheid</a>). -bijdragen aan de WHO worden gevonden in de HGIS-nota. Deze getallen zijn handmatig toegevoegd aan onze totalen.
We hebben programmatische toegang gekregen tot de IATI-data via de bijbehorende Datastore API en hebben Python-code geschreven om de met de API opgehaalde data werkbaarder te maken gezien onze analyse.
Allereerst hebben we hier 'identifiers' voor Nederlandse overheidsinstanties van de lijst met publicerende organisaties verzameld. We hebben de typen 'Government' en 'Other Public Sector' geselecteerd. Dit leidde tot elf verschillende organisaties die we konden meenemen.
Na een intensieve documentanalyse en uitgebreide focusgroepdiscussie met professionals uit het veld hebben we vervolgens onze mondiale gezondheidszorg-thema's gedefinieerd, en hier DAC 5 digit sector-codes aan verbonden door hun beschrijvingen zorgvuldig te bestuderen. In deze deze bijlage vind je een vertaaltabel. Dit zorgde ervoor dat we de de data konden filteren in een overzichtelijke set projecten, en de IATI-data konden groeperen in onze eigen categorieën. 72 projecten (12 procent) werden toegewezen aan meerdere thema's.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken rapporteert data online op nlontwikkelingssamenwerking.nl (hierna gerefereerd naar als ‘NLOS’). Cijfers die hier worden weergegeven onder 'Mondiale gezondheid en SRHR' komen overeen met de totalen van toegewezen budgetten in IATI's Datastore. Na zorgvuldige inspectie vonden we echter projecten die we normaal gesproken niet zouden hebben meegenomen gezien onze selectie van sector codes. En andersom vonden we projecten die we relevant achtten voor mondiale gezondheidszorg, maar niet werden genoemd op deze site.
Gezien het bovenstaande besloten we, om een completer beeld te geven en ook om minimaal in lijn te zijn met de eigen rapportages van het ministerie over uitgaven aan mondiale gezondheidszorg, dat de IATI-project identifiers allemaal minimaal moesten voorkomen in onze ruwe data, en waarvan kon worden aangenomen dat deze te maken hadden met mondiale gezondheidszorg. We hebben deze data vervolgens uitgebreid met al het andere data we konden vinden in de IATI-database, dat werd gerapporteerd door het ministerie en wordt geassocieerd met mondiale gezondheidszorg volgens onze eigen codeerregels.
In dit stadium heeft de data:
Om de potentiële data te interpreteren en een eindoordeel te vellen over de relevantie van een project voor mondiale gezondheidszorg, hebben we gebruik gemaakt van de 'generative pre-trained transformer' (GPT 3.5) van OpenAI, voor het brede publiek beter bekend als zijn chatbotversie ChatGPT. Gegeven de brede variatie aan tekstuele data en parameters waarmee dit model is getraind, laat het over het algemeen een goed conceptueel begrip zien van wat mondiale gezondheidszorg betekent. Het begrijpt ook de meeste van 's werelds talen, wat betekent dat we de input niet hoeven te vertalen naar een veelvoorkomende taal als voorbereidende stap.
Ieder project in onze potentiële data werd ingeleid naar de kunstmatige intelligentie via de API van OpenAI, en geëvalueerd op basis van de bijbehorende tekstbeschrijving. Voor iedere beschrijvende tekst vroegen we het systeem de volgende prompt: "Does the following text describe an aid activity that is considered to be part of global health and directly addresses people's health? Answer with yes if it does, answer with no if it does not."
De antwoorden werden vervolgens uit elkaar gehaald en gebruikt als laatste filter om onze eindselectie van IATI-data te verkrijgen.
De IATI-data bestaat uit veel verschillende variabelen. Om visuals voor deze website te kunnen maken, moest de data op verschillende manieren worden vervormd. Daarnaast hebben we alle data geconverteerd naar beschikbaarheid in zowel EUR als USD, waar relevant. We hebben de Python-package CurrencyConverter hiervoor gebruikt, die de historische wisselkoersen van de Europese Centrale Bank raadpleegt.
Een eerste prototype van de tool werd gemaakt in het voorjaar van 2023. Verticaal scrollen werd aanbevolen om een optimale gebruikerservaring te waarborgen; hiermee kan de informatie geleidelijk worden opgenomen, in tegenstelling tot een opzet waarmee je de gebruiker overspoelt met allerlei figuren en getallen.
Vervolgens werd nog een focusgroepdiscussie gehouden met dezelfde mondiale gezondheidszorg-professionals. Hierin werkten we samen aan de opzet van het voorlopige prototype, en bespraken we inhoud, visuele elementen en algemene stijl.
Dankzij de inzichten uit deze tweede focusgroepdiscussie, samen met voortdurende reviewrondes, werd de huidige versie van de tool opgezet.
De gekozen werkwijze en de data die bij dit project zijn gebruikt hebben hun beperkingen.
Je kunt deze interactieve tool delen met je netwerk met behulp van onderstaande buttons. Zweef over titels met de muis en druk op de knop om specifieke secties te delen.
We zijn benieuwd te horen wat je van de tool vindt. Als er iets mist, of als je suggesties hebt: vind onze contactgegevens hier.Leider onderzoek
Adriana Parejo Pagador
Communicatiemedewerker Programma’s
app@cordaid.org
Adres
Grote Marktstraat 45
2511 BH Den Haag
www.cordaid.org
Hieronder kun je de bronnen vinden bij dit project. Mis je iets? Laat het ons weten!
Ontdek de databronnen die relevant zijn voor de rol van Nederland in mondiale gezondheidszorg
Deze data zijn de hoofdbron voor onze analyse van de belangrijkste mondiale gezondheidszorgthema's, gezien de grote gedetailleerdheid en dekking van ODA-projecten over tijd. Uitgaven op gebied van mondiale gezondheidszorg in alle sectoren worden erin meegenomen, en er kunnen gemakkelijk vergelijkingen worden gemaakt (bijvoorbeeld tussen landen). De informatie opgeslagen in deze database wordt dagelijks geüpdatet en kan automatisch worden geraadpleegd met behulp van de API. De data kan ook online worden geraadpleegd via Datastore Search en D-Portal. |
|
ODA-activiteiten van Nederland per sector (NLOntwikkelingssamenwerking) |
Budgetten, toezeggingen en uitgaven per DAC-sectorcodes, zoals gerapporteerd door IATI. De website voegt ook informatie toe van budgetdocumenten en een indruk van de resultaten per thema (zie navigatie). De ruwe IATI data voor Nederland kunnen handmatig worden gedownload, per jaar (iedere maand geüpdatet). |
Een secundaire bron gebaseerd op data op projectniveau gerapporteerd door OECD-lidstaten. Betreft toezeggingen en uitgaven tot aan 2021 en wordt volledig geüpdatet aan het einde van het jaar, tot aan het voorgaande jaar. Toegankelijk via de Query Wizard en OECD Statistics. |
|
Een secundaire bron die voor verschillende bronnen schattingen bevat voor 1990 tot 2021 voor ontwikkelingssamenwerkingsprojecten op gebied van zorg op een gedesaggregeerd detailniveau. |
|
Een platform opgezet door the Global Fund, met gratis en open toegang tot Global Fund-data. |
Er bestaan veel trackers op gebied van mondiale gezondheidszorg. Hieronder vind je een aantal bruikbare tools.
Het Institute for Health Metrics and Evaluation van de Universiteit van Washington heeft een platform opgezet waarop je financieringsstromen voor mondiale gezondheidszorg kunt bekijken, waarmee je verschillende uitgaven-analyses kunt uitvoeren over distributiekanalen heen. |
|
Diepgaande tracker van Nederlandse activiteiten op gebied van ontwikkelingssamenwerking. Met trendanalyses, politieke analyses en diepgaande thematische analyses. |
|
Het OECD-profiel van Nederland met betrekking tot uitgaven aan ontwikkelingssamenwerking |
|
ODA per land en sector tot 2020, inclusief multilaterale stromen geïmputeerd voor specifieke sectoren. Aggregaties op een hoger niveau. |
Verschillende kwalitatieve bronnen beschrijven de mondiale gezondheidszorgarchitectuur en de rol van Nederland.
Koplan, J.P et al. (2009) Towards a common definition of global health. |
Mondiale gezondheidszorg is een veld dat zelden écht duidelijk gedefinieerd wordt. Dit artikel legt uit waarom, en biedt een nieuwe manier om het thema te definiëren. |
Financing Global Health 2021: Global Health Priorities in a Time of Change |
Dit rapport van het Institute for Health Metrics and Evaluation geeft beleidsmakers essentiële inzichten in huidige en toekomstige financiering van gezondheidszorg. De meest recente editie, Financing Global Health 2021, gaat in op pandemische paraatheid, toekomstige uitgaven, en ontwikkelingssamenwerking voor gezondheidszorg. |
Dit artikel van het Institute for Health Metrics and Evaluation vergelijkt initiële gezondheidsuitgaven gedurende het begin van de COVID-19-pandemie, beoordeelt hulp voor pandemische paraatheid, en behandelt toekomstige benodigde uitgaven aan gezondheidszorg. |
|
The Global Health Policies of the EU and its Member States: A Common Vision? |
Dit artikel uit 2018 stelt dat Europese lidstaten en de Europese Commissie verschillende perspectieven hebben op mondiale gezondheidszorg, met variërende visies op sociale gerechtigheid, veiligheid, en investeringen, wat tegen de aanname van een verenigde 'EU'-visie ingaat. |
Why the Netherlands should step up its ambitions on global health |
Dit artikel (2017) onderzoekt de Nederlandse inzet op gebied van mondiale gezondheidszorg, met nadruk op het robuuste 'governance' systeem als fundament voor veelomvattende, collaboratieve beleidsvormingsprocessen. Kijkend naar Duitslands invloed in de G7 en G20, beargumenteert het artikel dat Nederland ook een voortrekkersrol kan pakken, als voorvechter van collectieve Europese expertise. |
Primary health care on the road to universal health coverage: 2019 monitoring report |
Een monitoringsrapport van de WHO dat onder andere beargumenteert dat Nederland altijd een sterke pleitbezorger is geweest voor 'universal health coverage' (UHC) en primaire gezondheidszorg (PHC), die gezien worden als essentiële bouwstenen om duurzame ontwikkeling te bereiken en mondiale gezondheidsverschillen tegen te gaan. |
De Nederlandse mondiale gezondheidsstrategie, een visiedocument voor 2023-3030 van de Ministeries van Buitenlandse Zaken en Volksgezondheid, Welzijn en Sport. |
|
In dit document beschrijft de Nederlandse overheid haar strategie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Het is een uitwerking van het coalitieakkoord en wordt de komende jaren aangevuld met specifiekere strategieën (zoals de reeds gepubliceerde Nederlandse mondiale gezondheidsstrategie). |
|
In de Afrikastrategie beoogt Nederland de banden aan te halen met landen op het Afrikaanse continent met strategische en duurzame investeringen, de nadruk leggend op EU-partnerschappen. Deze benadering beoogt uitdagingen op het gebied van migratie, handel, de energietransitie, veiligheid en voedselzekerheid samen het hoofd te bieden. |
|
Nederland werkt momenteel aan een Feministisch buitenlandbeleid. |
Overige bronnen gerelateerd aan de rol van Nederland in mondiale gezondheidszorg.
MOPAN is een internationaal erkend platform bedoeld om de activiteiten van internationale organisaties te beoordelen. |
Ontdek de databronnen die relevant zijn voor de rol van Nederland in mondiale gezondheidszorg
Deze data zijn de hoofdbron voor onze analyse van de belangrijkste mondiale gezondheidszorgthema's, gezien de grote gedetailleerdheid en dekking van ODA-projecten over tijd. Uitgaven op gebied van mondiale gezondheidszorg in alle sectoren worden erin meegenomen, en er kunnen gemakkelijk vergelijkingen worden gemaakt (bijvoorbeeld tussen landen). De informatie opgeslagen in deze database wordt dagelijks geüpdatet en kan automatisch worden geraadpleegd met behulp van de API. De data kan ook online worden geraadpleegd via Datastore Search en D-Portal.
Budgetten, toezeggingen en uitgaven per DAC-sectorcodes, zoals gerapporteerd door IATI. De website voegt ook informatie toe van budgetdocumenten en een indruk van de resultaten per thema (zie navigatie). De ruwe IATI data voor Nederland kunnen handmatig worden gedownload, per jaar (iedere maand geüpdatet).
Een secundaire bron gebaseerd op data op projectniveau gerapporteerd door OECD-lidstaten. Betreft toezeggingen en uitgaven tot aan 2021 en wordt volledig geüpdatet aan het einde van het jaar, tot aan het voorgaande jaar. Toegankelijk via de Query Wizard en OECD Statistics.
Een secundaire bron die voor verschillende bronnen schattingen bevat voor 1990 tot 2021 voor ontwikkelingssamenwerkingsprojecten op gebied van zorg op een gedesaggregeerd detailniveau.
Een platform opgezet door the Global Fund, met gratis en open toegang tot Global Fund-data.
Er bestaan veel trackers op gebied van mondiale gezondheidszorg. Hieronder vind je een aantal bruikbare tools.
Het Institute for Health Metrics and Evaluation van de Universiteit van Washington heeft een platform opgezet waarop je financieringsstromen voor mondiale gezondheidszorg kunt bekijken, waarmee je verschillende uitgaven-analyses kunt uitvoeren over distributiekanalen heen.
Diepgaande tracker van Nederlandse activiteiten op gebied van ontwikkelingssamenwerking. Met trendanalyses, politieke analyses en diepgaande thematische analyses.
Het OECD-profiel van Nederland met betrekking tot uitgaven aan ontwikkelingssamenwerking
ODA per land en sector tot 2020, inclusief multilaterale stromen geïmputeerd voor specifieke sectoren. Aggregaties op een hoger niveau.
Verschillende kwalitatieve bronnen beschrijven de mondiale gezondheidszorgarchitectuur en de rol van Nederland.
Mondiale gezondheidszorg is een veld dat zelden écht duidelijk gedefinieerd wordt. Dit artikel legt uit waarom, en biedt een nieuwe manier om het thema te definiëren.
Dit rapport van het Institute for Health Metrics and Evaluation geeft beleidsmakers essentiële inzichten in huidige en toekomstige financiering van gezondheidszorg. De meest recente editie, Financing Global Health 2021, gaat in op pandemische paraatheid, toekomstige uitgaven, en ontwikkelingssamenwerking voor gezondheidszorg.
Dit artikel van het Institute for Health Metrics and Evaluation vergelijkt initiële gezondheidsuitgaven gedurende het begin van de COVID-19-pandemie, beoordeelt hulp voor pandemische paraatheid, en behandelt toekomstige benodigde uitgaven aan gezondheidszorg.
Dit artikel uit 2018 stelt dat Europese lidstaten en de Europese Commissie verschillende perspectieven hebben op mondiale gezondheidszorg, met variërende visies op sociale gerechtigheid, veiligheid, en investeringen, wat tegen de aanname van een verenigde 'EU'-visie ingaat.
Dit artikel (2017) onderzoekt de Nederlandse inzet op gebied van mondiale gezondheidszorg, met nadruk op het robuuste 'governance' systeem als fundament voor veelomvattende, collaboratieve beleidsvormingsprocessen. Kijkend naar Duitslands invloed in de G7 en G20, beargumenteert het artikel dat Nederland ook een voortrekkersrol kan pakken, als voorvechter van collectieve Europese expertise.
Een monitoringsrapport van de WHO dat onder andere beargumenteert dat Nederland altijd een sterke pleitbezorger is geweest voor 'universal health coverage' (UHC) en primaire gezondheidszorg (PHC), die gezien worden als essentiële bouwstenen om duurzame ontwikkeling te bereiken en mondiale gezondheidsverschillen tegen te gaan.
De Nederlandse mondiale gezondheidsstrategie, een visiedocument voor 2023-3030 van de Ministeries van Buitenlandse Zaken en Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
In dit document beschrijft de Nederlandse overheid haar strategie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Het is een uitwerking van het coalitieakkoord en wordt de komende jaren aangevuld met specifiekere strategieën (zoals de reeds gepubliceerde Nederlandse mondiale gezondheidsstrategie).
In de Afrikastrategie beoogt Nederland de banden aan te halen met landen op het Afrikaanse continent met strategische en duurzame investeringen, de nadruk leggend op EU-partnerschappen. Deze benadering beoogt uitdagingen op het gebied van migratie, handel, de energietransitie, veiligheid en voedselzekerheid samen het hoofd te bieden.
Nederland werkt momenteel aan een Feministisch buitenlandbeleid.
Overige bronnen gerelateerd aan de rol van Nederland in mondiale gezondheidszorg.
MOPAN is een internationaal erkend platform bedoeld om de activiteiten van internationale organisaties te beoordelen.